Десетици бегалци Рохинџи во Велика Британија и САД го тужат Фејсбук, обвинувајќи го гигантот на социјалните мрежи дека дозволува ширење на говор на омраза против нив.

Тие бараат повеќе од 150 милијарди долари (113 милијарди фунти) компензација, тврдејќи дека платформите на Фејсбук промовираат насилство врз прогонуваното малцинство.

Се проценува дека 10.000 муслимани Рохинџа се убиени за време на воениот судир во Мјанмар со мнозинството будисти во 2017 година.

Фејсбук, кој сега се вика Мета, не одговори веднаш на обвинувањата.

Компанијата е обвинета дека дозволила „ширењето на омраза и опасни дезинформации да продолжи со години“.

Во Велика Британија, британска адвокатска фирма која застапува некои од бегалците напиша писмо до Фејсбук, во кое Би-Би-Си имал увид. Во него се наведува:

Алгоритмите на Фејсбук „го зголемуваат говорот на омраза против луѓето Рохинџи“ Компанијата „не успеа да инвестира“ во модератори и проверувачи на факти кои знаеја за политичката ситуација во Мјанмар Компанијата не ги отстранува објавите или брише профилите кои поттикнуваат насилство врз Рохинџите Не успеа да „преземе соодветни и навремени мерки“, и покрај предупредувањата од добротворните организации и медиумите.

Во САД, адвокати поднесоа тужба против Фејсбук во Сан Франциско, обвинувајќи го дека е „подготвен да ги трампа животите на народот Рохинџи за подобро продирање на пазарот во малата земја во Југоисточна Азија“.

Тие цитираат објави на Фејсбук што се појавија во истрагата на новинската агенција Ројтерс, вклучително и онаа од 2013 година, во која се вели: „Мораме да се бориме против нив како што Хитлер ги водеше Евреите“.

Во друг пост пишуваше: „Полијте гориво и запалете за побрзо да се сретнат со Алах“.

Фејсбук има повеќе од 20 милиони корисници во Мјанмар. За многумина, социјалните мрежи се нивниот главен или единствен начин да добиваат и споделуваат вести.

Во 2018 година, Фејсбук призна дека не направил доволно за да спречи поттикнување насилство и говор на омраза против Рохинџите.

Ова уследи по независен извештај, нарачан од Фејсбук, во кој се вели дека платформата создала „средина“ за ширење на кршењето на човековите права.

Она што се случи во Мјанмар беше едно од првите црвени знамиња за Фејсбук.

Страницата на социјалната мрежа беше исклучително популарна таму – но компанијата не сфати во целост што се случува на нејзината платформа. Тие активно не ги ублажуваа содржините на локални јазици како што се бурмански и ракини.

Да го направеа тоа, ќе видеа говор на омраза против муслиманите и дезинформации за терористичките заговори на Рохинџа. Критичарите велат дека тоа помогнало да се разгорат етничките тензии кои ескалирале во брутално насилство.

Марк Закерберг лично ги призна своите грешки наспроти тамошното раширено насилство.

Токму тоа ја прави оваа тужба особено интересна – Фејсбук не негира дека можел да направи повеќе.

Меѓутоа, дали тоа значи дека тие се правно виновни е сосема друго прашање. Дали оваа тужба може да доведе до нешто? Можно е, иако е малку веројатно.

Иако нејзината матична компанија Мета се обидува да го префрли фокусот од Фејсбук – таа сè уште е прогонувана од грешките од минатото.

Рохинџите се сметаат за илегални мигранти во Мјанмар и се дискриминирани од владата и јавноста со децении.

Во 2017 година, армијата на Мјанмар започна насилна операција во државата Ракин, откако милитантите од редовите на Рохинџите извршија смртоносни напади врз полициските позиции.

Илјадници беа убиени, а повеќе од 700.000 Рохинџи побегнаа во соседен Бангладеш.

Наводите за кршење на човековите права, вклучително и произволни убиства, силување и палење земја, исто така беа широко распространети.

Во 2018 година, ОН го обвинија Фејсбук дека е „бавен и неефикасен“ во својот одговор на ширењето омраза на Интернет.

Според американскиот закон, Фејсбук е во голема мера заштитен од одговорност за содржината објавена од страна на неговите корисници.

Но, новата тужба тврди дека законот на Мјанмар – кој нема таква заштита – треба да преовладува во случајот.

Радио Слободна Европа – Прага