Владите не се натпреваруваат за пазарите во европската енергетска криза

Земјите од ЕУ трошат милијарди евра обидувајќи се да ги заштитат потрошувачите од ефектите на енергетската криза и да го задржат јавното незадоволство, но се чини дека мерките не успеваат.Речиси во сите земји на ЕУ се преземени мерки за намалување на данокот на додадена вредност на енергетските трансакции, како и директна помош за ранливите домаќинства. Но, тие бледнеат поради зголемувањето на цените на гасот за 330 отсто во 2021 година. Овој раст допрва треба да го почувствуваат домаќинствата, бидејќи има одредено задоцнување во влијанието на големопродажните цени врз сметките за домаќинствата.

Повеќето трговци ја оградуваат цената на енергијата за период меѓу 6 и 9 месеци, што значи дека рекордните цени на гасот сепак ќе влијаат на сметките на потрошувачите. Згора на тоа, мерките што ги преземаат земјите од ЕУ можат да покријат само 1/4 од поскапувањето на енергенсите, коментираат експерти од Банката на Америка. Според нив, домаќинствата во Западна Европа во просек во 2020 година ќе трошат по 1.200 евра годишно за струја и гас.

Врз основа на денешните цени на големо, сметките се зголемуваат на 1.850 евра или 54 отсто.

Казахстан, каде зголемувањето на цените на ЛПГ предизвика масовни протести, веројатно ќе поттикне многу европски лидери да почнат да размислуваат за нови мерки за поддршка на домаќинствата. Франција, која ќе има претседателски избори во април, дури го наведе она што се случува во Казахстан како една од причините за ограничување на поскапувањето на струјата на 4 отсто.

Во Франција се уште се свежи сеќавањата на протестите на „жолтите елеци“ против плановите за зголемување на акцизите за гориво во 2018 година. Истражувањето на јавното мислење објавено на 18 јануари покажа дека 57 отсто од Французите ја ценат својата куповна моќ многу повеќе од социјалната заштита, безбедноста, имиграцијата и невработеноста.

Експертите предупредуваат дека цената на енергенсите најверојатно ќе се искористи во предизборната кампања.

Франција не е сама во битката со скапата струја и гас.

Италија беше една од првите европски земји што презеде каква било акција за заштита на потрошувачите. Од јули 2021 година, земјата потрошила повеќе од 8 милијарди евра. Ри се подготвува да ги зголеми даноците на енергетските компании кои имаат корист од скапата енергија.

И покрај тоа, прогнозите на енергетскиот регулатор во земјава – Арера, укажуваат дека цената на струјата за домаќинствата ќе порасне за повеќе од 50 отсто во првиот квартал од годинава. Цената на гасот ќе се зголеми за 40 проценти.

Шпанија, исто така, презеде акција за намалување на акцизите и другите мерки што првично требаше да се применат до крајот на 2021 година. Сепак, владата им го продолжи мандатот до мај 2022 година.

Во Британија, милиони домаќинства се очекува да се соочат со пораст од околу 50 отсто во нивните сметки за струја и гас, кога ценовната граница, воведена во 2019 година, ќе биде укината во април, еден месец пред локалните избори во мај.

„Владата е во позиција дека ограничувањето и купи одредено време за да одлучи што да прави, но бројките вклучени за целосно ограничување на порастот би биле огромни“, рече Роберт Бакли, шеф за развој на односи во Cornwall Insights.

Повисоките цени веројатно ќе доведат уште 1,5 милиони домаќинства во енергет-сиромаштија, соопшти добротворната организација Национална енергетска акција, што значи дека тие не можат да си дозволат да ги загреат домовите до температурата потребна за да се загреат и да бидат здрави.Ова ќе го однесе вкупниот број британски домаќинства во енергет-сиромаштија на 6 милиони, повеќе од една петтина од домовите.

Портпаролот на британската влада рече дека ограничувањето заштитува милиони од високите цени и дека постојат иницијативи насочени кон помош на ранливите домаќинства.

„Ќе продолжиме да ги слушаме потрошувачите и бизнисите како да управуваат со трошоците за енергија“, рече портпаролот.